Avrasya Rüzgar firmasından Mert Palaoğlu ile bir söyleşi gerçekleştirdik. Firmaları bünyesinde verdikleri GWO eğitimleri hakkında bilgiler sunan Mert Bey, konunun ülkemizde ele alınış biçimine dair de tespitlerde bulundu.
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Adım Mert Palaoğlu, 1987 yılında İzmir’de doğdum. Enerji sektörüne 4 yıl önce girdim. O zamana kadar 11 yıl boyunca tüplü dalış ve ilk yardım eğitmenliği yaptım. Şu an GWO eğitim sağlayıcısı olan Avrasya Rüzgar firmasında GWO eğitmenliği ve proje yönetici asistanlığı yapmaktayım.
Rüzgâr enerjisi sektöründe eğitim neden önemli?
Öncelikle, çalıştığımız her iş sektöründe işimizle alakalı eğitimler çok önemli. Kaldı ki rüzgâr sektörü çalışması keyifli ama bir o kadar da zor bir sektör. Çalışılan ortam birçok tehlike barındırmakta. Biz bu tehlikeleri tamamen ortadan kaldırıyoruz diyemediğimiz gibi zaman zaman iş baskısı ya da farklı sebepler ile maruz kalabiliyoruz. İşte bu nedenlerden ötürü verilen özellikle GWO çatısı altındaki eğitimler çalışanın tek güvenli eve dönüş bileti diyebiliriz. Türbinlerde gördük ki evet, birçok güvenlik önlemi mevcut fakat yeterli olmadığı yerler maalesef ki var. Dolayısıyla herhangi bir kaza durumunda ya da acil durumla personelin elinde olan tek manevra aldığı eğitim oluyor. İşte bu sebeplerden ötürü eğitimlerin içeriği, kalitesi ve uygulanabilirliği çok önemlidir.
Yüksekte çalışma eğitimleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
Yüksekte çalışma eğitimleri GWO’da 2 farklı şekilde gerçekleştirilmektedir. Birincisi ilk defa eğer bu eğitimi alıyorsanız 1. gün teorik eğitim gerçekleştirilir. 2. gün ise pratik eğitim yani toplamda personel 16 saat eğitime tabi olur. Pratik eğitim, GWO’nun standartları içerisinde belirttiği koşullarda ve ekipmanları kullanarak senaryo bazlı olacak şekilde gerçekleştirilir. Personel eğitim boyunca uyguladığı manevralarda değerlendirmeye alınır. Eğer eğitim sonunda başarılı olur ise 2 yıl geçerli olan GWO Yüksekte Çalışma sertifikasının edinmiş olur. Diğer bir eğitim şekli ise “Yenileme Eğitimi” adı altında daha öncesinden bu eğitimi almış olan personel, sertifika geçerlilik tarihi dolmadan başvuru yapar ise bu eğitime katılma hakkına sahiptir. Yenileme eğitimi toplamda 1 gün yani 8 saattir. Yarım gün teorik eğitim, yarım gün ise senaryo bazlı pratik eğitim şeklinde tamamlanır. Bu eğitim sonunda da katılımcı sertifikalarının süreleri yine 2 yıl uzatılmış olur.
Eğitim biriminizin GWO onaylı olduğunu biliyoruz. GWO standartları hakkında bilgi verebilir misiniz?
GWO; eğitimin doğru, güvenli ve kaliteli olabilmesi adına her sene kendi sayfasında standartlarını güncellemeye alarak yenilemektedir. Biz eğitim sağlayıcıları ve eğitmenler, düzenli olarak bu standartları takip etmek ve yenilikleri sistemimize geçirerek katılımcılara güncel eğitimleri sağlamak zorundayız. Standartlarda ders konularının içeriklerinden tutun da eğitmen/öğrenci oranına kadar her şey belirtilmiştir. Örneğin bir yüksekte çalışma eğitiminde standart der ki 1 eğitmen teorik olarak en fazla 12 katılımcıya eğitim verebilir fakat pratik eğitimde ise en fazla 4 katılımcıya eğitim verebilir. Yani eğer sizin eğitim sağlayıcı firmanızda sadece 1 eğitmeniniz var ise en fazla bir eğitim dönemi içerisinde 4 katılımcıya eğitim verebilirsiniz. GWO dışındaki eğitimlere bakıldığında yüksekte çalışma eğitimi sadece rüzgâr sektöründe değil, birçok yüksekte çalışma alanında alınması gereken bir eğitim. Ama genelde bu eğitimlerde bir eğitmen gelir ve 20, 30 hatta 50 kişiye eğitimi veriri gider. Bu ne kadar sağlıklı ya da gerçekçi bir eğitim, bir düşünmek lazım.
İşte GWO standartları katılımcıların verimli, en iyi ve en güvenli bir şekilde bu eğitimi almalarını sağlamak adına standartlarını sürekli tazeler ve bunları denetlettirir.
Sektörümüzü eğitime verilen kıymet ve eğitimli personel açısından nasıl değerlendiriyorsunuz?
Rüzgâr sektörü her geçen gün daha da büyümekte. Bu sebeple ciddi anlamda yeni personele ihtiyaç her geçen gün daha da artmaktadır. Eğitim sağlayıcılarının verdikleri GWO eğitimleri standarda bağlı olduğu düşünülürse belli bir çizginin üzerinde seyretmektedir. Tabii firmaların da bu eğitim bilincinde olması gerekmekte çünkü her eğitimin belirli bir oranda maliyeti var. Bu maliyetlerin altında eğitim talep edilmesi ya da eğitim sağlayıcılarının birbirlerine kırdırılmaya çalışılması eğitimlerin kalitesinin zaman içerisinde kaybetmesine sebep verebilir. Şu an ki duruma bakacak olursak henüz böyle bir durumdan söz edemeyiz. Bu eğitimler sonucunda personel sahaya bilinçli bir şekilde giriş yaparak çalışmasına başlayabilmekte. Ama daha önceden de bahsettiğimiz gibi 2 sene geçerlilik süresi olan sertifikaların sadece “süresi dolduğunda yenilenmesi gerek” mantığı çalışanın öğrendiği becerilerin unutulmasına ve acil bir müdahale gerektiğinde doğru ve güvenli yolu sağlayamaması haline dönüşebilir. Bunu en net yenileme eğitimlerine gelen personelde gözlemleyebiliyoruz.
Aslında biz eğitim sağlayıcıları olarak eğitim boyunca gerekli olan tüm becerileri kazandırmaya çalışırken, bilgilerinin taze tutulması gerektiği yönünde bilgilendirmeyi yapsak da bu durum pek gerçekçi olmuyor. Bunun yolu bizim dışımızda firmaların bünyesinde çalıştırdığı personel için düzenli olarak düzenlemesi gerektiği acil durum tatbikatlarından geçmektedir. Çünkü tekrar edilmeyen her bilgi maalesef ki unutulmaktadır. Görüyoruz ki sahalarda çalışan personellerin çoğu kurtarma setlerini bile sadece eğitimden eğitime görmektedir. Acil bir durumda müdahale cesareti ancak kendine bilinçli bir şekilde güven ile gerçekleşmekle beraber, malzeme kullanım bilgisi, durum farkındalığı ve komuta zincirinin doğru uygulanmasından geçmektedir. Yani aslında eğitim sadece GWO ile sınırlı değildir, sahalarda çalışma ortamında devam etmektedir, etmelidir de.
