Kesiciler ve ayırıcılar, orta ve yüksek gerilim hatlarında enerjiyi kesme ve ayırma işlemi yapan cihazlardır. Kesiciler, sistem enerjiliyken yük akımını ve kısa devre akımını kesmeye yarar, ayırıcılar ise yükü kesilmiş hattı (yüksüz durumda) ayırıp izole ederek tam güvenliği sağlar. Enerjili sistemlerde ayrıca topraklama ayırıcıları da bulunmaktadır, topraklama ayırıcıları da sistemde önce kesici, sonra ayırıcı açıldıktan sonra (sistem yüksüz konuma getirildikten sonra) enerjisi kesilmiş devre veya hatların üzerinde kalan artık / birikmiş enerjiyi toprağa akıtmaya yarayan cihazlardır. Bu işlemlerde sıralama çok önemlidir. İlk olarak kesici açılır ve sistem yüksüz konuma getirilir, daha sonra ayırıcı ile hat ayrılır, sistem yüksüz konumdayken de topraklama ayırıcısı ile sistem topraklanır. Enerjiyi verirken ise, enerjiyi kesmek için yapılan işlemler tersten uygulanır. Bu sıralamanın bozulması güvenlik açısından büyük bir risk oluşturur. Bu risk faktörlerini ortadan kaldırmak için de kesici, ayırıcı ve topraklama ayırıcı arasında farklı kilitleme sistemleri/düzenekleri mevcuttur. Şalt sektöründe discrepancy şalter diye bilinen ürünlerde, yukarıda kısaca anlatılan şalt sistemlerini kumanda ve kontrol etmek amacıyla kullanılan cihazlardır. Bu şalterler çoğunlukla Metal Clad adı verilen Orta Gerilim Hücrelerinde adetli olarak kullanılmaktadır.
Kraus Naimer markasının Türkiye’de lisanslı üreticisi olan KARDEŞ ELEKTRİK, Türkiye Discrepancy şalter pazarına 2020 yılının başında girmiştir. Bu pazara girmeden önce de yapılan pazar analizinde Discrepancy şalter konusunda yerli üretim olmaması, ürünlerin yurtdışından ve döviz bazlı olarak ithal ediliyor olması bizlerin bu pazara girmesini etkileyen en önemli faktör olmuştur. Doğru ürünü, doğru zamanda, doğru fiyatla, doğru müşteriye ulaştırırsak başarılı olacağımızı biliyorduk ve bizlerde bu doğrultuda pazarın talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda, TEİAŞ standartlarına uygun olarak kesici-ayırıcı ve topraklama ayırıcısından oluşan 3 farklı tipteki Discrepancy şalterlerimizi, İstanbul Arnavutköy’deki fabrikamızda %100 yerli üretim olarak 2020 yılı başında üreterek ilgililerin onayına sunduk. Yapılan değerlendirmeler ve incelemeler sonucunda şalterlerimize uygunluk verilmesi ile şartnamelerde yer aldık ve bazı pilot projelerde de bu şalterlerimiz kullanılarak şalterlerin performansı ve kalitesi resmi olarak test edildi. Ayrıca bu Discrepancy şalterlerimize, Ankara’da bulunan akredite olmuş LVT Test Laboratuvarında, TEİAŞ yetkililerinde katıldığı 110 VDC gerilim kademesinde, standartlar tarafından istenen testler ile TEİAŞ yetkililerin talep ettiği testleri yaptık, özellikle de talep edilen 110 VDC endüktif yük akımında 12 amperi kesme testinden de başarı ile geçtik ve onaylı test belgemizi aldık.
Bu çalışmalarımız sonucunda 2021 yılında Türkiye’nin farklı bölgelerinden yüklü miktarlarda siparişler alarak Discrepancy şalter pazarından çok önemli bir pay aldık. Bu şalterlerimizin yerli üretim olması, akredite olmuş laboratuvardan test sertifikasının alınması, bu alanda önceden kullanılan ve mecburen ithal edilen yurtdışı menşeli pahalı şalterler yerine daha ekonomik yerli şalter tercih edilmesi, teslim süresinin çok kısa olması, satış sonrası ile ilgili her türlü desteğin yetkili personellerimiz ile birlikte çok hızlı verilmesi, tüm talep ve ihtiyaçları karşılıyor olması, fabrikamızda üretim kapasitemizin ve istihdamın arttırılması gibi etkenler hem Discrepancy pazarı için hem ekonomimiz için hem de bizler için güzel bir gelişme oldu. Böylece sektördeki firmalara da bu pazar için yerli ve daha ekonomik üretim yaparak ciddi bir alternatif üretmiş olduk.
Discrepancy şalterlerin genel özellikleri
Açma ve kapama olarak iki kalıcı konum ve açma kesme bobinlerini enerjilendirmeye yarayan iki ayrı yaylı konum bulunmaktadır. Kolu bu yaylı konumlara çevirebilmek için şalter kolu itilmelidir. Aksi takdirde döndürülemez.
Kesici ya da ayırıcının kapalı ya da açık olduğunun uzaktan anlaşılması için, şalter kolu içerisinde sinyalizasyon için lamba bulunmaktadır.
Tek faz ya da üç faz gibi farklı projelerde/uygulamalarda istenildiği miktarda açma kapama bobinine ayrı ayrı sinyal göndermek amacıyla istenilen adette açma kapama kontakları eklenebilir.
Discrepancy kesici şalterleri, Discrepancy ayırıcı şalterlerden ilk bakışta ayıran en önemli özellik ön etiketlerinin şeklidir. Discrepancy kesici şalterlerin ön etiketleri kare şeklinde olup, Discrepancy ayırıcı şalterlerin ön etiketleri ise yuvarlaktır.
