Koronavirüs önlemleri nedeniyle bu yıl dijital formatta düzenlenen 26. ICCI Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı (ICCI Digital), Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez; TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş; EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, DEİK Enerji İş Konseyi Başkanı Haluk Kalyoncu ve Türkiye Kojenerasyon Derneği Başkanı Yavuz Aydın’ın açılış konuşmalarıyla başladı.
Türkiye enerji sektöründe yaşanan gelişmeler hakkında bilgiler veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, yeni dönemde enerji gündemlerinin şu 4 maddeden oluşacağını belirtti:
- “Yerli kaynak olarak denizlerimiz enerji politikamızda daha fazla yer alacak.
- Teknoloji, inovasyon, Ar-Ge ve girişimcilik enerji politikamızın DNA’sı haline gelecek.
- Kurallı serbest piyasa amacımızdan vazgeçmeyeceğiz.
- Enerji maliyetlerinin kur ile ilişkisinin koparılması için daha fazla yerli ve yenilenebilir kaynağa yöneleceğiz.”
Zoom platformu üzerinden yapılan ICCI Digital’in açılışına video konferans yoluyla katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez “Son 9 aydır gündemimizde olan Covid-19 özelinde konuşursak, ülkemizin ve enerji politikalarımızın kısa dönemli öncelikleri değişmekte ancak uzun dönemli önceliklerimiz sabit kalmaktadır. Arz güvenliği, yerlileştirme ve öngörülebilir piyasalar üzerine kurduğumuz uzun dönemli hedeflerimiz çerçevesinde politikalarımızı konjonktüre göre revize ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin denizlerde petrol ve gaz arama faaliyetleri hakkında detaylı bilgiler aktaran Bakan Dönmez, “Diğer gelişmiş ülkeler gibi denizlerimizdeki ekonomik değeri vatandaşlarımızın refahına sunmaya çalışıyoruz. Sadece üretim-tüketim dengesinden bakarsak geniş perspektifteki pek çok konuyu atlayabiliriz. Her şeyden önce bu bir kaynak ve bu kaynağı değere dönüştürecek teknoloji meselesi. Daha önceki konuşmalarımda da belirttim, ‘Kaynak bizimse teknoloji de bizim olmalı’” mesajı verdi.
“Pandemiye rağmen denizlerdeki faaliyetlerimizi iş planımıza göre sürdürdük”
Pandeminin olumsuz etkilerine karşı denizlerdeki arama faaliyetlerinin planlandığı gibi devam ettiğini belirten Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Mersin’den yola çıkan Kanuni Sondaj Gemisi’nin Karadeniz’de Fatih gemisine katılarak birlikte sondaj faaliyetlerine başlayacağını söyledi. Oruç Reis Araştırma Gemisi’nin de faaliyet göstereceği noktaya vardığını ifade eden Bakan Dönmez, Oruç Reis’in 10 km uzunluğundaki sismik kabloları deniz tabanına sererek ilk sismik okumalara başladığını kaydetti.
“Yenilenebilir enerji öne çıktı”
“Yaşadığımız dönemde öne çıkan bir diğer unsur da yenilenebilir enerji oldu” diyen Bakan Dönmez, şunları kaydetti: Enerji sektörü tarihin en büyük kırılmasını Covid-19 ile yaşadı. Bu kırılma bazı yaralara sebep oldu ve bu yaraların iyileşmesi zaman alacak. Enerji talebi anlamında Kovid’in oluşturduğu hasar küresel olarak birçok dengeyi de değiştirdi. İyi anlamda baktığımızda yenilenebilir enerjinin tüketimdeki payı arttı. Ucuz faizlerle daha fazla güneş ve rüzgâr gibi teknolojilere yatırım yapmak kolaylaştı. Emisyonlar düştü. Ancak burada ciddi bir tehlike var: O da düşük ekonomik büyümeyle düşük emisyonları yakalama sürdürülebilir bir senaryo değil. Ekonomiler Covid döneminde aldıkları ağır yaraları sarmak için daha fazla gaza basacak. Bu durum beraberinde kaynak üretim ve tüketim dengesinde ciddi bir artışa neden olacak. Bu artışın neden olacağı emisyon salımını minimumda tutmak için yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği yatırımların daha da artırılması gerekiyor.
Dünya Enerji Ajansı tarafından dün açıklanan Dünya Enerji Görünümü Raporu ışığında güneş enerjisine de dikkat çeken Bakan Dönmez, “Elektrik piyasalarının yeni kralı güneş olacak. Güneş önümüzdeki dönemde daha fazla üretimde söz sahibi olacak ve maliyetleri de düşmeye devam edecek. Eskiden şebeke, kaynakların ve tüketimin etrafında şekillenirdi. Dolayısıyla piyasa da. Şimdi ise güneşin etrafında şekillenecek bir piyasa yapısına gitmemiz gerekebilir” şeklinde konuştu.
“Dünyada en büyük mesele enerji savaşları”
Yeni enerji yasa tasarısıya ilgili çalışmaların aralıksız devam ettiğini belirten TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş ise konuşmasında özellikle rüzgar ve güneş gibi enerji kaynaklarıyla ilgili yasal düzenlemelerin 15 yıllık bir geçmişe sahip olması nedeniyle bu konuda ihtiyaçlar doğduğunu gördüklerini belirterek sektörün önündeki engelleri aşmak için çalıştıklarını vurguladı. “Dünyada en büyük mesele enerji savaşları olarak gidiyor ve Türkiye’nin bölgesel oyuncu pozisyonundan global oyunculuğa geçmesi için ilgili yasal desteklerin de olması gerekiyor” diyen Mustafa Elitaş, elektrik depolanması, verimli enerji kullanımı ve kayıp kaçakların önlenmesi konularında çalışmalar yapılması gerektiğine dikkat çekti.
“Korona bizi durdurmuyor”
ICCI Digital’in açılışında yer alan bir diğer konuşmacı olan EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz da “Türkiye yatırımlar için bir fırsat ülkesidir. Bugüne bakarak karamsarlığa düşmeyin” dedi. Yenilenebilir enerji alanındaki gelişmelere de değinen Yılmaz “Güneş krallığı doğsun, rüzgarlarımız essin. Güneşi belki de rehabilitasyon olarak sektörün bazı sorunlarının tedavisi olarak da kullanacağız. Ayrıca yerli doğal gazımızın çıkmasıyla da sektörümüz inanılmaz ilerleme kaydedecek” değerlendirmesi yaptı.
“Yenilenebilir enerjide yolumuz ve hedefimiz doğru”
ICCI Organizasyon Komitesi adına açılışta söz alan Türkiye Kojenerasyon Derneği Başkanı Yavuz Aydın ise bölgesel ısıtma sistemlerine dikkat çekerek şunları kaydetti: Yenilenebilir teknolojilerin keni aralarında ve konvansiyonel fosil yakıtlı santrallerle hibridize edilerek verimliliği daha yükseklere taşımaya yönelik düzenlemeler hayata geçti. Yenilenebilir enerjide yolumuz ve hedefimiz doğru. Yapmak zorunda olup da yapamadığımız en önemli eksiğimiz bölgesel enerji, yani kojenerasyonla bölgesel ısıtma sistemleri. Soma Termik Santrali’nin bölgesel ısıtma yoluyla Soma ilçesine, ülke ekonomisine ve atmosfere sağladığı fayda ülkemizin yaklaşık 30 milyonluk nüfusunun yaşadığı yerleşim merkezlerine uygulanabildiği takdirde enerji faturamız ve dış ticaret açığımız en az yüzde 20 azalacaktır.”
“Enerjide toparlanma dönemindeyiz”
ICCI Digital’de “Olağanüstü Dönemlerde Enerji Yönetimi” başlıklı bir sunum yapan Enerji İşleri Genel Müdürü Murat Zekeriya Aydın da Kömür, doğal gaz, ham petrol, yenilenebilir enerji alanlarındaki üretim ve tüketim rakamlarına ilişkin bilgiler verdi. Koronavirüsün etkilerinde şu anda toparlanma aşamasında olunduğunu belirten Aydın, “Eneri üretim ve tüketiminde dramatik düşüşler yaşadık. Ancak elektrik tüketimine paralel olarak özellikle doğal gaz tüketiminde 2019’un 2 puan üstüne çıktık. Özel sektör sorumlu davrandı. 45 milyon elektrik, 17 milyon doğal gaz abonesi var; sektör dağıtımı bir kamu hizmeti görme hassasiyetiyle yerine getirdi” dedi.
Yenilenebilir enerji sektöründeki atılımı desteklemek adına Covid’in neden olduğu sıkıntıları ortadan kaldırmada önem arzeden YEKDEM süresinin Haziran 2021’e kadar uzatılması kararı aldıklarını söyleyen Aydın, sokağa çıkma ve seyahat kısıtlamaları döneminde lisanslı santral kabullerini de saatler süren dijital incelemeler ve değerlendirmelerle gerçekleştirdiklerini, kısıtlamaların kalkmasıyla da normal döneme geçtiklerini kaydetti.
