Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği tarafından 26 Mayıs’ta düzenlenen “İlk YEKA Deneyimleri ve Gelecekteki Kapasite Tahsisleri” başlıklı TÜREK@home Oturumu’na katılan Enerji İşleri Genel Müdürü Murat Zekeriya Aydın, 2 bin MW’lık mini YEKA RES yarışmalarının tarihlerinin birkaç gün içerisinde ilan edileceğini belirtti. Rüzgar YEKA 1 ve YEKA 2 yarışmasında yer alan yatırımcılar ve türbin üreticilerinin Türkiye yöneticilerinin katıldığı toplantıda YEKA’ların sektörün büyümesindeki rolü dile getirildi; ‘öngörülebilirlik’ ve ‘yatırım süreçlerinin optimizasyonu’ ihtiyacı; Türkiye’nin bu alandaki yetişmiş iş gücü ve Ar-Ge çalışmalarının beklenenin ötesinde hız kazanmış olması konuları vurgulandı.
Enerji İşleri Genel Müdürü Murat Zekeriya Aydın’ın moderatörlüğünü üstlendiği oturum, sektör ve rüzgar YEKA projeleriyle ilgili önemli değerlendirmelere ev sahipliği yaptı. 26 Mayıs’ta düzenlenen oturuma, YEKA RES Genel Müdür Yardımcısı Batur Yenmez, Siemens Gamesa Renewable Energy Türkiye CEO’su Ebru Çiçekliyurt, Enercon Türkiye Genel Müdürü Arif Günyar ve Enerjisa Üretim Genel Müdür Yardımcısı İsmail Bilgin konuşmacı olarak katıldı.
Enerji İşleri Genel Müdürü Murat Zekeriya Aydın, ilk olarak Enerji Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan tarafından bir önceki TÜREK toplantısında duyurulan 2 bin MW’lık Mini YEKA RES yarışma takviminin bir iki gün içerisinde açıklanacağını belirtti. Aydın, 20, 90 ve 100 MW’lar şeklinde planlanan Mini YEKA RES yarışmaları sayesinde tıpkı güneşte olduğu gibi küçük ve orta ölçekli yatırımcıların da YEKA yarışmalarında yer alma şansı bulacağına vurgu yaptı. Aydın, bu tür gelişmelerin yatırımların tabana yayılması adına çok kıymetli olduğunun da altını çizdi.
“YEKA’lar büyük yatırımcıları çekmek için önemli”
YEKA 1 ve YEKA 2’de olduğu gibi büyük ölçekli yarışmaların yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekmek ve Ar-Ge yatırımlarına ikna etmek için büyük rolü olduğunu kaydeden Siemens Gamesa Renewable Energy Türkiye CEO’su Ebru Çiçekliyurt, YEKA kapsamında İzmir’de kurdukları Ar-Ge Merkezi’nde hem şartnamede belirtilen koşulların hem de kendi beklentilerinin ötesinde gelişmeler olduğunu aktardı. “Şartnameye göre tam zamanlı çalışacak 50 mühendis arkadaşımızı istihdam etmemiz gerekiyordu; bu merkezi Siemens Gamesa’nın dünya genelindeki 6 Ar-Ge Merkezinden biri olarak konumlama kararımız doğrultusunda biz bu sayıyı 70’e çıkardık. Yıl sonuna kadar daha da artırmayı planlıyoruz” diyen Çiçekliyurt, offshore (deniz üstü) rüzgar santralleriyle ilgili bir soruyu da “Biz Türkiye’nin offshore potansiyeline inanıyoruz. Uzun vadede offshore gibi alternatif teknolojileri çalışmakta yarar var” şeklinde cevapladı.
“Dijitalleşme alanındaki çabalarımızı artırmamız gerek”
YEKA RES 1 kapsamındaki çalışmaların hızla devam ettiğini belirten YEKA RES şirketi Genel Müdür Yardımcısı Batur Yenmez, “Yenilenebilir enerji teknolojilerine sahip olmak demek enerjide bağımsız olmak demek. Ayrıca sektörün dijitalleşmesini de çok önemsiyoruz. Rüzgar türbinlerinin kontrol merkezleriyle ilgili bilgi birikiminin Türkiye’de geliştirilmesi ve bu konunun teşvik edilmesi önemli” dedi. Batur Yenmez, ayrıca yatırım süreçlerinde örneğin orman ya da diğer ilgili izin süreçlerinin tanımlanmasının bilinmezliklerin önüne geçeceğini de vurguladı.
“Yarışmalar öncesi yeterlilik kriterleri aranmalı”
Enercon olarak 2011’den bu yana Türkiye’de üretim yaptıklarının altını çizen Enercon Türkiye Genel Müdürü Arif Günyar ise, YEKA tecrübelerinin bugüne kadar çok olumlu olduğunu, bundan sonra da YEKA süreçlerinin daha sağlıklı ilerlemesi için Enerji Bakanlığı tarafından belirlenecek birtakım yeterlilik kriterlerine ihtiyaç olduğunu söyledi. “Ekonomik dinamikler, pandemi kaynaklı dalgalanmalar, dünya ve Türkiye genelinde hammadde fiyatlarındaki beklenmedik gelişmeler hepimizi etkiledi. Bunun ne kadar devam edeceğini de bilemiyoruz ancak bugünden bakıldığında en az 3 sene sonrası için tahmin yapabiliyor olmamız gerek” diyen Günyar, Türkiye’nin halihazırda karasal rüzgar potansiyelinin ancak 4’te birini kullandığını ve önceliğin bu alana verilmesi gerektiğini belirtti. Günyar, Orta ve Doğu Anadolu ile Akdeniz ve Karadeniz’in rüzgar kapasitesi açısından halen bakir konumda olduğunu ve Enerji Bakanlığı ile birlikte buralardaki kapasitenin kullanılmasının önemli olduğunu da sözlerine ekledi.
“Hidrojende Ar-Ge çalışmalarımız devam ediyor”
Bir yandan konvansiyonel alanda büyük çaplı yatırımlarına devam ederken bir yandan da hidrojen, floating solar gibi alanlarda Ar-Ge çalışmalarının devam ettiğini kaydeden Enerjisa Üretim Genel Müdür Yardımcısı İsmail Bilgin de bu alandaki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirtti. YEKA süreçlerinin iyileştirilmesiyle ilgili olarak yatırımcının önceden bilemeyeceği risklerin kamuca önden etüt edilip ihale sürecine alınmasının kötü sürprizleri ortadan kaldıracağını söyleyen Bilgin, “Hele offshore’a başlayınca bu konu daha çok gündeme gelebilir. Yatırımcının yapamayacağı, kamu kurumlarından görüş alamayacağı ya da muhatap bulamayacağı alanlar için ön etütler önemli olacaktır. Mini YEKA’larla yatırımcı sayısı artınca bu Bakanlığımızın da işini kolaylaştıracaktır” değerlendirmesinde bulundu.
