ENERCON, 1990’lı yıllarda efsanevi E-40/500 kW ile teknolojik bir atılım gerçekleştirmişti. İlk kez bu rüzgar türbini tipiyle tanıtılan doğrudan sürücülü “Direct Drive” (dişli kutusuz) konsepti, ENERCON rüzgar enerjisi dönüştürücülerini bugün hala karakterize etmektedir. Bu konsept aynı zamanda, ENERCON’un şu anda seri üretime geçirdiği üst sınıf yeni model E-175 EP5’in de temelini oluşturuyor.
Bu eski modelin komponentlerini bulmak artık kolay değil. ENERCON’un mekatronik mükemmeliyet merkezinde, mevcut EP3 nasel ve hub bileşenlerinin yakınlarında bir depolama alanında malzeme konteynerleri ve lojistik ekipmanları arasında gözden uzak bir yerde duruyorlar. Modern EP3 bileşenleriyle karşılaştırıldığında, E-40’ın makine dairesi ve rotor kafası neredeyse minicik görünüyor; ancak rüzgar enerjisi sektöründe 40 yıllık teknik ilerlemenin boyutunu da etkileyici bir şekilde gösteriyor.
Şirket içi bir röportaj gerçekleştiren ENERCON, E-40’ın gelişimini ürünün mucitlerinden biri olan ve şu anda firmanın Ar-Ge Türbin Mühendisliği Başkanı olarak görev yapan Arno Hildebrand ile aktarıyor. 1990’larda şirketin kurucusu Aloys Wobben’in başında olduğu ve ENERCON’un başarı öyküsüne çok önemli bir katkı sağlayan ilk doğrudan sürücülü rüzgar enerjisi konvertörü E-40’ı tasarlayan geliştirme ekibinin bir parçası olan Hildebrand, şirkette 33 yıldır mühendis olarak çalışıyor. ENERCON, daha önceki rüzgar enerjisi konvertör tiplerinin ana bileşenlerini bugün bile olası ana komponent değişimleri için hazır bulunduruyor. Bu da ürün tarihinin önemli bir bölümüne daha yakından bakmak için iyi bir fırsat sunuyor.
Aloys Wobben’ın, dişli kutusunun pek çok soruna yol açacağını erken bir aşamada fark ettiğini söyleyen Arno Hildebrand, “Bu bileşenin ilk ENERCON makinelerinde arızalara açık olması onu rahatsız ediyordu. Bu nedenle rüzgar enerjisi konvertöründen dişli kutusunu çıkarma hedefini ortaya koydu. O zamanlar ENERCON, E-17 veya E-32 gibi dişli kutulu tipleri seri olarak üretiyordu. O dönemde ENERCON’a teknolojik bir atılım getirecek olan doğrudan tahrik projesine çok az ilgi gösteriliyordu. Aloys Wobben başkanlığındaki küçük bir ekip E-40’ın geliştirilmesi üzerinde çalışıyordu. Her şey çok gizliydi, şirket içinde bile kimsenin ne üzerinde çalıştığımızı bilmesine izin verilmiyordu” diyor.
Prototipi 1993 yılında üreten ENERCON, aynı yıl E-40’ı ve yeni tahrik konseptini HUSUM Rüzgar Enerjisi Fuarı’nda sergileyerek büyük ilgi topluyor. Fuarın açık alanında sunulan orijinal örnek en çok ilgi görenlerden biri olurken, çalışmasıyla da ikna edici olan E-40 kısa sürede en çok satanlar arasına giriyor. Başlangıçta kuzey Almanya’da ve kısa süre sonra daha da ötesine yayılan devrim niteliğindeki doğrudan tahrik konseptine sahip rüzgar çiftlikleri, Portekiz, Brezilya ve Hindistan gibi ülkelerde inşa ediliyor. Üretim yılları boyunca dünya çapında 4.400 adet E-40 kurulurken, E-40 temelinde daha da geliştirilen E-44, E-48 ve E-53 WEC tipleri de dahil edildiğinde 9.120 rüzgar enerjisi konvertöründen oluşan bir geçmişe ulaşılıyor.
Arno Hildebrand, “Doğrudan tahrik konseptinin o kadar güvenilir ve üstün olduğu kanıtlandı ki Aloys Wobben sistematik olarak bunu benimsedi” diyor. O zamandan bu yana doğrudan tahrik ENERCON DNA’sının bir parçası oluyor; bugün bile ENERCON’un en üst düzey modeli olan E-175 EP5 hala bu modele dayanıyor. Bugün her şey birkaç beden daha büyük: E-40, 500 kW nominal güce ve 40 metre rotor çapına sahipken; E-40’ın 14 katı güç ve neredeyse 4,5 katı rotor çapına sahip E-175 EP5, bugün 175 metre rotor çapı ile 7 MW üretecek şekilde tasarlanıyor.
Doğrudan tahrikin yanı sıra, E-175 EP5 Arno Hildebrand’ın açıkladığı gibi elektrik sistemlerinin şebeke dostu özellikleri gibi E-40’ta zaten mevcut olan başka özellikleri de barındırıyor: “Fault Ride Through (FRT), başka bir deyişle şebeke arızalarını aşma yeteneği, reaktif güç sağlanması veya şebeke besleme davranışının kontrol edilebilirliği gibi konular söz konusu olduğunda, ENERCON en başından beri lider konumda. E-175 EP5’in elektrik donanımı ve şebeke besleme sistemi hala bu geleneğe büyük ölçüde uyuyor.”
Aynı şeyin büyük önem verdikleri ve onları rakiplerinden ayıran ENERCON kalitesi için de geçerli olduğunu söyleyen Arno Hildebrand, “Yüksek kalite standartları Aloys Wobben için zaten önemliydi. Onun sloganı şuydu: “Biraz daha sağlam olmalı, uzun süre dayanmalı” diyor. E-175 EP5’in en önemli ürün özelliklerinden biri de ENERCON kalitesidir. Ayrıca E-175 EP5, ürün ve teknoloji geliştirme sürecimizin yanı sıra operasyonel ve servis uygulamalarımızdan elde ettiğimiz onlarca yıllık deneyime dayanmaktadır. E-40 serisinden bu yana edindiğimiz bu deneyim, şimdi yeni ürünün geliştirilmesine dahil edilmiştir.
