Yerleşmiş enerji verimliliği ölçütleriyle bile, yerleşim ve ticaret amaçlı çatı güneş sistemleri gibi küçük ölçekli temiz ve yenilenebilir enerji projeleriyle birlikte, elektrik talebi belirli küresel piyasalarda yükselmeye devam ediyor. Son birkaç on yılda, cep telefonları ve akıllı telefonlar, tabletler, akıllı ev cihazları gibi yeni teknolojilerin ortaya çıkışı, bunlarla birlikte hane elektrikli aletlerinin ve eğlence ürünlerinin maliyetlerinin azalması ve bunlar için finansal çözümlerin bulunması da eklendiğinde, elektrik talebinde yukarı yönlü basınç oluşturdu. Temel olarak söyleyebiliriz ki, uzun vadeli ve tersine çevrilmesi olası gözükmeyen bir eğilim olarak, daha mobil hale geliyoruz ve birbirimize şimdiye kadar olduğumuzdan daha bağlıyız.
Bağlı ve mobil kalma becerisi, toplumun kablosuz hareket etmesine imkân tanırken aynı anda elektrik talebini de artıran lityum batarya tabanlı cihazlar tarafından desteklenmektedir. Bu, gelecek on yıllarda hâkim olacak net bir eğilimdir. Artan mobil teknolojilerin gereksinimlerini karşılayacak lityum batarya tedarik zincirinin kurulması, taşımacılık sanayisine elektriğe geçiş için kapıları açmıştır. İlk akla gelen yolcu araçlarıdır; ancak yolcu araçları, scooterlar; teslimat kamyonları, otobüsler, ağır vasıta transit araçları, okul servisleri, uçaklar, malzeme taşıma araçları dahil birçok kentsel ve endüstriyel sürüş sisteminde elektriğe geçiş fırsatını beraberinde getirmektedir.
Elektrikli sürüşe geçişteki birincil mantık, yoğun kent ortamlarındaki egzoz emisyonu hacmini azaltıp insanlara daha temiz yaşama koşulları temin etmektir. Temiz enerji teknolojilerinin kullanımını ve sıfır emisyon taşımacılığı içeren sürdürülebilir topluluklar inşa etmek, şehir plancıları arasında git gide baskın bir başlık haline gelmektedir.
Gelecek yıllarda, elektrik talebi mütevazi şekilde artmayı sürdürdükçe, yenilenebilir enerji ve doğalgaz üretimi patlama yaşarken eski, verimliliği daha az fosil yakıt birimlerini devre dışı bırakmak önem taşıyor. İnatla düşük seyreden gaz fiyatları; az maliyetteki yenilenebilir enerji üretimiyle bir araya geldiğinde, kolaylıkla, yenilenebilir enerji ve doğal gaz; toplulukların birbirine bağlı ve mobil kalma gereksinimlerini olduğu kadar gelecekteki elektrikli sürüşe geçişi de destekleyecek yeni kapasite üretimleri için birincil kaynak haline gelebiliyor.
Kömür üretimi yapan varlıkların gelecek on yıllarda kalıcı şekilde ortadan kalkması pek olası gözükmese de, enerji santralleri rekabet edemez duruma geldikçe ve kapanmaya zorlandıkça; üretimin azalmaya devam edeceği net bir şekilde görülebiliyor. Ayrıca, nükleer enerji üretiminin de ABD’de azalmayı sürdürmesi ve ilerleyen on yıllarda düşük çıkış düzeylerinde kalması bekleniyor.
Kömür ve nükleerden enerji üretimi düştükçe de odak yenilenebilir kaynaklardan ve doğal gazdan enerji üretimine kayıyor.
Kömür üretiminin son on yılda azalmasına rağmen; ABD’deki yenilenebilir enerji santralleri, kömür santrallerinin ürettiği enerjinin sadece üçte birini üretmektedir; ancak yenilenebilir enerjinin ulusal kömür enerjisi üretimini 2025 yılında geçmesi beklenmektedir. Geçiş noktası, yenilenebilir enerji kapasitesinde 2010 yılından bu yana gerçekleşen artışın ve aynı zaman diliminde kömürden enerji elde edilmesinde meydana gelen serbest düşüşün bir yansımasıdır. Diğer yandan, doğal gazdan enerji üretimi 1990’lardan bu yana istikrarlı bir yükseliştedir ve bu eğilimi en az 2050 yılına kadar sürdürmesi beklenmektedir. 2020 yılında doğal gaz ve kömür kaynaklı enerji üretiminin eşitlenmesi beklenmektedir.
Doğal gazın daha temiz bir yakıt kaynağı olmasına rağmen; sürekli düşük seyreden fiyatları da kömür yakıtıyla enerji üretiminin doğal gaz karşısında rekabet gücünü azaltmıştır. Bu, doğal gazın, 1990’ların sonlarında başlayan istikrarlı yükselişini en az 2050 yılına kadar sürdürerek büyümede 50 yılı geride bırakması anlamına geliyor.
Çevre ve sağlık perspektifinden ele alındığında, kömür üzerinde; tüm dünyadaki hükümetlerin emisyonlarla savaşmak amacıyla üretimini kısmaya girişmeleri nedeniyle baskı oluştu.
Avrupa devletleri, kömürden daha temiz ve yenilenebilir kaynaklara doğru pozisyon alırken kendilerine çoktan cesur hedefler belirlediler. Fransa 2022, İtalya ve İrlanda 2025; Danimarka, İspanya, Hollanda; Portekiz ve Finlandiya 2030 yıllarında kömürden enerji üretimine itibariyle son verme vaadinde bulundu. Almanya da 2038 yılına kadar kalan 84 kömür santralini kapatmayı planlıyor. Etki dünyanın diğer bölgelerine de yayılıyor; Şili 2024 yılına kadar kalan 8 kömür santralini kapatmayı planladığını açıkladı. Domino etkisi, küresel ölçekte; daha temiz enerji kaynakları geleneksel üretim kaynaklarına göre daha rekabet edebilir hale geldikçe süreceğe benziyor.
Sierra Club’a göre 100’ün üzerinde şehir ve kasaba; elektrik gereksinimlerinin %100’ünü yenilenebilir enerjiden karşılamak için tedbirler alırken; ABD’nin New York, Nevada, Hawaii, New Mexico, California eyaletleri ve Puerto Rico; 2050 yılı itibariyle enerji hedeflerinin % 100’üne ulaşacaklar ki, California ve New York eyaletlerinin nüfusları toplamının 60 milyona ulaştığını göz önünde bulundurmak gerekir. Bu önde gelen ekonomik bölgelerde yenilenebilir enerji hedeflerinin % 100 oranında gerçekleştirilmesi, ABD’nin dengesi ve dünyanın diğer bölgeleri için; temiz elektrik enerjisi kaynakları bakımından örnek teşkil edecektir.
En son, İngiltere, düşük karbonlu enerjide büyük bir artışı ve fosil yakıtlarında da büyük bir azalmayı gerektiren bir hedef belirleyerek, 2050 yılında sıfır emisyona odaklanan ilk G7 ülkesi oldu.
Birçok kömür santralinin kapanmasının beklendiği Amerika, Avrupa ve dünyanın diğer bölgelerinde, bu varlıkların inşasının finanse edilmesi de kuşkusuz; git gide bir güçlük olarak ortaya çıkacak. Gelecek yıllarda, kömür kaynaklı enerji; bu tip varlıkların Batı Dünyasında finansmanın yokluğuna bağlı olarak durabilir.
Özetle, mobil ve bağlantılı kalmak için elektrik talebi arttıkça; emisyonları azaltma gereksinimiyle de birlikte, bu faktörler elektrikli araçlara geçişi uyaracak; aynı zamanda da temiz elektrik talebini de artıracak. Kuşkusuz, gelecek 30 yılda temiz ve yenilenebilir enerji üretimi artacak; bu da yüksek nüfus yoğunluğuna sahip kentsel bölgelerde emisyonları azaltıp; gerçek sıfır emisyonlu araç ağını da beraberinde getirecek.
