Yenilenebilir enerji kaynakları arasından rüzgar çok cazip bir üretim kaynağı olabilir. Enerji Bakanlığı’nın Aralık 2010 tarihinde çıkardığı Yenilenebilir Enerji Kanunu’yla birlikte üreticiler rüzgar enerjisi alanında 1MW kapasiteye kadar olan rüzgar türbini ile elektrik enerjisi üretimini lisans almadan yapabilirler ve hatta kullanmadıkları fazla enerjiyi şebekelere satabilirler. Bu kanun ile Türkiye enerji tasarrufu yapmayı ve dış ülkelere bağımlılığımızı azaltıp çevreye de pozitif katkı yapmayı amaçlar. Bunun için rüzgar gülü ile enerji üretenlere devlet teşvikler sağlamaktadır. Bu pazar ve ilgili teşvikler Türkiye’de lisanssız rüzgâr pazarı olarak tanımlanacak.
• Lisanssız olarak rüzgar enerjisi kullanarak elektrik üretimi 1MW’tan az rüzgar türbinleri için geçerlidir. Teşvik oranı türbin kapasitesine göre değişiklik göstermez. Rüzgar gulu kw miktarı ne kadar yüksek olursa (ve verimli üretim için rüzgar da mevcutsa) kilowatt başına elektrik üretim masrafı daha az olur. Mesela 500kw rüzgar türbini fiyatı 2 tane 250kw rüzgar türbini fiyatından genelde daha ucuzdur. 1MW rüzgar türbini de 2 adet 500kw rüzgar türbininden daha ucuzdur. Fakat rüzgar hızı bu türbin kapasitelerini kaldırabilmelidir. Rüzgar yeterli değilse yüksek kapasiteli türbin almanın anlamı yoktur. Rüzgar türbininin verimli elektrik üretebilmesi için düşük rüzgar hızlarında da çalışabilmelidir. 250kw rüzgar türbini daha düşük hızlarda çalışabildiği için üretim verimliliği açısından daha avantajlıdır. Rüzgar enerjisi üretimi için karar vermeden önce düşünülen arazinin detaylı raporu alınıp ortalama en az 5 m/s rüzgar hızı olduğuna emin olunmalıdır. Rüzgar kapasitesi bakımından lisanssız kategoride Türkiye’de en uygun türbin 250kw rüzgar türbini veya 500kw rüzgar türbinidir. 1MW rüzgar türbini kaldıracak bölgeler nispeten daha azdır. Her arazinin şartları farklı olduğu için iyi bir ön analiz yapılıp en doğru yol haritası çizilmelidir.
•Garantili elektrik alım teşviği 10 sene için geçerlidir.
•Teşvikler türbünün üretim ülkesine göre şöyledir:
•Yurt dışında üretilen türbinler: 7.3 $ sent / kWh 10 yıl boyunca (EUR 5.6 / kWh )
•Yurt içinde üretilen türbinler : İlk 5 yıl: max 11 $ sent /kWh ( yerli üretimin oranına dayalı ). Son 5 sene: 7.3 $ sent / kWh. Eğer yabancı bir türbün markası yurt içinde üretim yaparsa yerli statüsünde değerlendirilebilir, bunu kanıtlayan belgeyi alması gerekir.
•Rüzgar türbini finansmanı için gerekli kredi teşvikleri de orta boy sınıf için artmaktadır. İlk 2 yıl ödemesiz 10 senelik krediler mevcuttur. Fakat bankalar türbin fiyatının yüzde 20-25’i oranında peşin ödeme isterler. Bu yüzden ve diğer masraflardan dolayı (arazi alımı, arazi düzenlemesi, başvuru ücretleri, türbin için en uygun yerin belirlenmesi için detaylı ölçüm verilerinin alınması vs.) orta boy türbin alanında yatırım yapmak isteyenler bankaların türbin finansı için talep ettiği miktarı ve türbin dışı masrafları karşılamak için en az 100bin dolar (bu rakam türbin kapasitesine göre değişiklik gösterir) ödemek için kaynak ayırmalıdırlar.
•2015 yılında TEDAŞ tarafından alınan başvuru sayısı 213’tur. Başvuruların en çok olduğu iller Çanakkale (48), Balıkesir (47) ve İzmir’dir (28). Onay verilen lisanssız türbin projesi ise 93 adettir (%44 onay oranı)
•2015 yılında lisanssız RES için onay sayısı yaklaşık 8 kat artmıştır – bu önümüzdeki yıllarda lisanssız türbin satışlarını hızlı şekilde arttıracaktır
•Onayı verilen projelerin yaklaşık %75’İ 500Kw üzeri türbinler içindir. Toplam üretim kapasitesi yaklaşık 70MW’tır.
•Onay sonrası adım ise geçici kabul ve kesin kabul almaktır. Kabul işlemleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yayımlanan Elektrik Tesisleri Kabul Yönetmeliğine göre yapılır
KAYNAK: Rüzgar Enerjisi Kulübü
