TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi tarafından yürütülen Türkiye’de Rüzgardan Üretilen Elektriksel Güç İçin İzleme Ve Tahmin Sistemi Geliştirilmesi Projesi (RİTM) ile Türkiye’de kurulu tüm rüzgar santrallerinde üretilen elektriksel güç izlenebiliyor, rüzgar hızı ve türbin çıkış güçleri hakkında tahminler yapılıyor.
Projede, Türkiye’deki tüm rüzgar santrallerine ait güç kalitesi parametreleri anlık olarak RİTM merkezde izlenebiliyor ve bu santraller için gün öncesi (72 saat) ve çok kısa süreli (0-6 saat) güç tahminleri otomatik olarak üretiliyor. 2021 sonu itibarı ile sistemde yaklaşık 230 rüzgar santrali (toplam kurulu güç 10.3 GW) yer alıyor.
Müşteri/Son Kullanıcı
- T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
- Enerji İşleri Genel Müdürlüğü
Paydaşlar
- Türkiye Elektrik İletim A.Ş.
- Meteoroloji Genel Müdürlüğü
Çıktılar
- Gün Öncesi Tahminler, Çok Kısa Süreli Tahminleri Bölgesel Tahminler
- Türkiye’de rüzgar kaynağından büyük ölçekli elektrik enerjisi üretiminin gerçekleştirilebilmesi ve rüzgar santralinin elektrik sistemine entegrasyonu için gerekli önlemlerin saptanması ve gerçekleştirilmesi amacıyla tasarlanan projede, sistem mimarisi izleme ve tahmin sistemi temek olarak 5 alt sistemden oluşuyor.
- RES Ölçüm Alt Sistemi
- Rüzgar Tahmin Alt Sistemi
- Rüzgar’dan Üretilecek Olan Elektriksel Gücü Tahmin Alt Sistemi
- İzleme ve Tahmin Merkezi Alt Sistemi
- Kullanıcı Alt Sistemi
Mevcut RES’lerden meteorolojik veriler (hız, yön, sıcaklık vb.) rüzgar ölçüm istasyonları aracılığı ile türbin ‘status’ durumları ise SCADA’lar aracılığıyla alınmaktadır. Ayrıca, santrallerin transformatör merkezlerine tesis edilen Güç Kalitesi Çözümleyici (GKÇ) ile güç, akım, gerilim vb. veriler anlık olarak Rüzgar Enerjisi İzleme ve Tahmin Merkezi’ne iletilmektedir. Bu verilere ek olarak orta ölçekli sayısal hava tahmin modeli çıktıları kullanılarak her bir RES için 72 saatlik rüzgardan üretilecek elektriksel güç tahminleri oluşturulmaktadır. Bu tahminler santral sahiplerine otomatik mail olarak gönderilmekte ve kullanıcı alt sisteminde geliştirilen yazılımlar vasıtası ile izlenebilmekte ve geçmişe yönelik sorgulanabilmektedir.
Proje kapsamında;
- Harita Tabanlı İzleme Yazılımı,
- Gerçek Zamanlı İzleme ve Tahmin Yazılımı,
- Web Tabanlı İzleme Yazılımı,
- Güç Kalitesi Parametrelerine İzleme Yazılımı geliştirilmiştir.
Projenin özellikleri:
- Santrallerden gerçek zamanlı ve sürekli olarak güç ve güç kalitesi verilerinin toplanması.
- Santral sahalarındaki rüzgar gözlem istasyonlarındaki sensörlerden veri toplanması.
- Santral SCADA sistemlerinden türbin durum verilerinin toplanması.
- Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden ALARO sayısal hava tahmin modelinin ürettiği tahminlerin otomatik ve sürekli olarak alınması.
- Uluslararası kuruluşlardan GFS ve IFS sayısal hava tahmin modellerinin ürettiği tahminlerin otomatik ve sürekli olarak alınması.
- WRF sayısal hava tahmin modeli ile meteorolojik tahminlerin üretilmesi.
- AR, ARX gibi yöntemlerle çok kısa süreli (6 saate kadar) güç tahmini yapılması.
- Fiziksel ve makine öğrenmesi/veri madenciliği (yapay sinir ağları, destek vektör makineleri) yöntemleriyle kısa süreli (48 saatlik) güç tahmini yapılması.
- Farklı yöntemleri birleştiren hibrit yöntemlerle kısa süreli güç tahmini yapılması.
- Tüm ölçüm ve tahmin verilerinin merkezi bir veri tabanında saklanması.
- Sistemin kullanıcı arayüz yazılımları ile; ölçüm ve tahmin verilerinin gerçek-zamanlı olarak izlenebilmesi, geçmiş ölçüm ve tahmin verilerinin sorgulanabilmesi, otomatik rapor oluşturulabilmesi.
