Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen COVID-19 virüsü insan sağlığını etkilediği gibi ekonomik anlamda da olumsuzluklar yaşanmasına neden olmaktadır. Devletimizin bu anlamda gerekli tedbirleri ilgili bakanlıklarca aldığını biliyoruz. Ancak özellikle yenilenebilir enerji sektörünün çok önemli bir beklentisi bulunmakta. YEKDEM (Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması)’nda belirtilen son başvuru tarihi 31 Aralık 2020 ve bu tarihten sonra başvuru alınmayacak.
Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimimizin artması ülkemizin bulunduğu jeopolitik ortamda önem arz etmekte. Yarattığı istihdam, iklim krizi ile mücadele, enerji arz güvenliği faydalarından sadece bir kaçı. Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği’nin Ocak ayına ait raporuna göre 1309 MW inşaat halinde olan rüzgar yatırımı bulunmakta. Bunun büyük kısmı Marmara ve Ege bölgelerimizde. Bu yatırımlarının finansal anlaşmaları, tedarik sözleşmeleri tamamlanmış durumda. Ancak salgın dolayısıyla 1.5 milyar euro risk altında. Salgın nedeniyle YEKDEM süresinin uzatılmaması birçok konuda ülke menfaatine olan rüzgar enerjisi yatırımlarını zora sokacaktır.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), COVID-19 salgınının Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 35. maddesi ile Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 19. maddesi kapsamında “mücbir sebep” olarak kabul edilerek belirtilen şartları taşıyan lisanslı ve lisanssız projelere bir sefere mahsus olarak 3 aylık süre uzatımı hakkı tanıdı. Çevreci Enerji Derneği olarak, YEKDEM süresinin uzatılması talebiyle yapmış olduğumuz başvurumuza Enerji Piyasası Dairesi Başkanlığı tarafından “YEK Kanununda düzenlenen 31/12/2020 şeklindeki azami YEKDEM süresinin yasal düzenleme olması ve bu konuda ikincil mevzuat düzenlemesi yapılamamasından dolayı talebiniz hakkında idaremizce işlem tesisi mümkün olamamaktadır” yanıtı gelmiştir. Kanunun 6. maddesi 2.7.2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 164’üncü maddesiyle, fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir. Ancak hatırlatılması gereken bir konu var. YEK Kanunu’nun Amaç başlıklı 1. maddesinde “Bu Kanunun amacı; yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması, kaynak çeşitliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının azaltılması, atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesidir” hükmü yer almakta. Bu hüküm ve gerçeklik karşısında YEKDEM süresinin uzatılmaması kanunun 1. maddesinde yazan amaçlara zarar verecektir.
Özellikle son yılları değerlendirdiğimizde sadece rüzgar enerjisi değil diğer yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimimiz de hızla artmakta. Bu olumlu gelişme birçok konuda ülkemize katkı sağlamakta. Ancak YEKDEM süre uzatımının olmaması bu iyi gidişata el freni olacaktır. Umarız en kısa sürede yenilenebilir enerji sektörünün süre uzatımı talebi değerlendirilir ve ülkemiz enerjide kendi kendine yetebilecek ülke kavramı açısından ön alır.
